Ακόμα και αν μας ενδιαφέρει η ευτυχία μας, με κάποιο τρόπο λειτουργούμε σαν να κυνηγάμε την αυτοκαταστροφή.
Είναι φυσικό να σκεφτόμαστε ότι κυνηγάμε την ευτυχία μας ενεργά καθ´όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Ιδίως σε δύο μεγάλα κομμάτια της ζωής ψάχνουμε την ευχαρίστηση που μας οδηγεί στην ευτυχία· στις σχέσεις και στην καριέρα μας.
Είναι λοιπόν περίεργο και εκνευριστικό να βλέπουμε κάποιους από εμάς, ειδικά ανθρώπους για τους οποίους νοιαζόμαστε, να συμπεριφέρονται συχνά σαν να θέλουν σκόπιμα να καταστρέψουν τις πιθανότητες που έχουν να κερδίσουν κάτι από την ευτυχία τους, ειδικά αν εμείς έχουμε ξεπεράσει ένα ανάλογο στάδιο. Τους βλέπουμε συνεχώς να πείθουν τον εαυτό τους επιφανειακά ότι θέλουν ένα συγκεκριμένο άνθρωπο, ή μία καριέρα για τελείως λάθος λόγους και όχι γιατί είναι αυτό πραγματικά καλό γι΄αυτούς.
Για την ακρίβεια, οι περισσότεροι μας περνάμε από το στάδιο αυτό της άρνησης που μοιάζει με αυτοκαταστροφή. Δεν γεννηθήκαμε όλοι παντογνώστες για να κάνουμε πάντα σωστές επιλογές. Κολλάμε με ανθρώπους λόγω της συνήθειας, γιατί τους έχουμε βάλει στόχο και από πείσμα δεν κάνουμε πίσω, ακόμα και αν καταλάβουμε ότι δεν ήταν αυτό που θέλαμε τελικά. Φοβόμαστε να κάνουμε καινούρια βήματα στο άγνωστο και να φύγουμε από μια δουλειά που μας κάνει δυστυχισμένους, γιατί φοβόμαστε ότι μετά η δυστυχία θα είναι μεγαλύτερη. Περνάμε από φάσεις που μας φθείρουν και καταναλώνουμε το χρόνο μας για την ικανοποίηση μιας παροδικής ανάγκης που μπορεί να μην αποδειχτεί καν πραγματική.
Η σχέση μας με έναν άνθρωπο μπορεί να καταλήξει σαν πίστες ενός ηλεκτρονικού παιχνιδιού, που στο τέλος το τερματίζουμε ή το βαριόμαστε και το παρατάμε. Χρησιμοποιούμε όλες τις δυνάμεις μας και χάνουμε άσκοπα το χρόνο μας σε επαναλαμβανόμενες καταστάσεις, αντί να διοχετεύσουμε τον εαυτό μας σε κάποιον σκοπό και σ΄αυτό που μας κάνει πραγματικά καλό.
Βρίσκουμε τοίχους θέλοντας να κατακτήσουμε αυτό το φανταστικό που έχουμε φτιάξει στο μυαλό μας και αντί να στρίψουμε στο αδιέξοδο, χτυπάμε το κεφάλι μας επαναλαμβανόμενα πάνω του. Παρόμοια, μπορεί να καταστρέφουμε τις πιθανότητες για προαγωγή στη δουλειά μας, ή για καλύτερες συνθήκες εργασίας όταν από το πουθενά έχουμε κακή συμπεριφορά, ή δεν κυνηγάμε αυτό για το οποίο με τις σπουδές μας προσπαθήσαμε, ή αν μαζεύουμε θυμό και απογοήτευση αντί να γινόμαστε δημιουργικοί.
Δεν είναι όλα θέμα τύχης και ατυχίας. Συχνά είναι, αλλά όχι πάντα και όχι σε όλες τις περιπτώσεις. Ο καθένας από εμάς ξέρει πολύ καλά που φταίει, τι λάθη έχει κάνει και για τι δεν έχει προσπαθήσει όσο θα έπρεπε ή αν έχει προσπαθήσει παραπάνω από όσο θα έπρεπε. Απλά κλείνουμε τα μάτια, δεν ακούμε τα προειδοποιητικά καμπανάκια και τα ρίχνουμε στην τύχη μας.
Δεν είναι λοιπόν κακή τύχη όλα αυτά που περιγράψαμε παραπάνω, είναι κάτι άλλο. Είναι ο δρόμος για την αυτοκαταστροφή. Πώς εξηγείται όλο αυτό; Η ευτυχία μας φαίνεται απλή και βαρετή μερικές φορές και ενώ είναι αυτή που βαθιά μέσα μας όλοι θέλουμε, δεν μπορούμε να το καταλάβουμε ότι τη θέλουμε. Έχουμε μεγαλώσει με τη φράση “υπάρχουν και χειρότερα” και έτσι εξοικειωνόμαστε με το χειρότερο, ενώ το καλύτερο μας φαίνεται ξένο, αν όχι τρομακτικό. Δεν μπορούμε να διαχειριστούμε μια όμορφη σχέση που μας δίνει πίσω όλα αυτά που μπορούμε να δώσουμε, ούτε μια καλή δουλειά γιατί πιστεύουμε ότι δεν την αξίζουμε.
Μπορεί να επιλέγουμε ασυνείδητα να αισθανόμαστε ξένα με την αυτοπραγμάτωση και οικεία με την αστάθεια και τη δυστυχία. Ακόμα και αν είναι δύσκολο να το αποδεχτούμε γιατί δεν το κάνουμε συνειδητά, τα συναισθήματα μας εμείς τα δημιουργούμε, ανάλογα μ΄αυτά που σκεφτόμαστε και μ΄όλο αυτό που χτίζουμε στο μυαλό μας σαν παραμύθι της ευτυχίας μας.
Σαμποτάροντας τον εαυτό μας είμαστε λυπημένοι, στεναχωρημένοι αλλά τουλάχιστον έχουμε τον έλεγχο, είμαστε ασφαλείς στο καβούκι μας. Δεν είμαστε εκτεθιμένοι σε εξωτερικούς κινδύνους και έτσι δε θα αντιμετωπίσουμε μια καινούρια ενδεχομένως αρνητική κατάσταση.
Άλλη μία πλευρά του αυτο-σαμποτάζ είναι ο φόβος της αποτυχίας που μας οδηγεί στην αδράνεια. Δεν προσπαθούμε και παρόλα αυτά γνωρίζουμε ακριβώς τι θα συμβεί. Βάζουμε τα χεράκια μας και βγάζουμε τα ματάκια μας δηλαδή. Πώς μπορείς να ξέρεις που θα οδηγηθείς αν δεν έχεις προσπαθήσει ούτε τη μηχανή να ανάψεις και να οδηγήσεις; Βιαστικά και άστοχα συμπεράσματα, χωρίς επαρκή γνώση και χωρίς να έχουμε πάρει γεύση από κάτι, καλό είναι να μη βγάζουμε. Μόνο κακό προκαλούμε στη ψυχολογία μας για κάτι που δεν ξέρουμε.
Δεν ξέρεις πως θα κυλήσουν τα πράγματα, τι θα σου έρθει από κάθε επιλογή σου, το μόνο που ξέρεις είναι τι σε οδηγεί στην πληρότητα και τι όχι. Αν ξέρεις τι είναι αυτό που δε σε γεμίζει στη ζωή σου γιατί επιμένεις σ΄αυτό; Στους άλλους είναι εύκολο να το εντοπίζουμε και να τους παροτρύνουμε να προσπαθούν για το καλύτερο, αλλά στους εαυτούς μας είμαστε δειλοί. Είναι ένα περίεργο φαινόμενο πάντα να ξέρουμε τι είναι καλό για τους άλλους, αλλά την ελάχιστη αυτογνωσία που έχουμε δεν την χρησιμοποιούμε.
Αντί λοιπόν να ωθούμε τους άλλους και να τους συμβουλεύουμε τι να κάνουν και πως να φέρονται, ας ωθούμε τον εαυτό μας στο καλύτερο, να συμβουλεύουμε εμάς και να μας ακούμε. Δεν μπορείς να ξέρεις τι είναι καλό, ακόμα και για τους πιο κοντινούς σου ανθρώπους, μόνο για τον εαυτό σου ξέρεις τι είναι καλό και τι όχι. Ακολούθησε αυτό, μην αναλώνεσαι στους άλλους και μην αυτοκαταστρέφεσαι.